Eigenlijk was ik helemaal niet van plan om het boek Putin’s People van Catherine Belton te lezen, totdat ik in de krant las dat er in Engeland rechtszaken tegen haar werden aangespannen door mensen uit de kringen van Poetin. Uit een gevoel van soladiriteit heb ik het boek gekocht. En als je een boek koopt moet je het in principe ook lezen vind ik.
Het boek is een lijvig boekwerk van 500 blz, met daarnaast nog een uitgebreid notenapparaat van bijna 100 pagina’s en een index van personen van 20 blz. Het zal duidelijk zijn, het is niet alleen een lijvig boek, maar ook onderbouwd.
Je zou kunnen zeggen dat Putin’s People begint bij de ineenstorting van de Sovjet Unie, maar eigenlijk begint het al ver daarvoor. Je zou het bijna vergeten, maar er zijn al generaties die de Sovjet Unie niet hebben meegemaakt. De ineenstorting, van de Sovjet Unie is een drama in slow motion, een gebeurtenis waar jaren naar toe is gewerkt door mensen in de geheime dienst en daar omheen. Geld werd al jaren weggesluisd uit de Sovjet Unie, de crisis was onafwendbaar.
Sleutel woorden in dit boek over Putin en de mensen om hem heen zijn: vriendjes politiek, maffia, geweld, corruptie, witwassen, zelfverrijking. Tijdens zijn opkomst wordt Putin gekarakteriseerd door zinsneden als: “They thought Putin was a temporary figure they could control”, “Putin looked like a child” en “In KGB school, they teach you how to make a pleasant impression on the people you’re speaking wirh. Putin learned this art to perfection.”
Catherine Belton beschrijft hoe Putin zijn greep op de media stapsgewijs vergroot. Ook de grote gebeurtenissen in waarmee Putin wordt geconfronteerd komen ruimschoots aan bod in het boek. Zoals bijvoorbeeld het drama met de Kursk, de nucleaire onderzeeër die vergaat. Putin weet niet hoe hij moet handelen. Reddingsacties worden nog besproken, maar vanaf het begin wist men al dat de leden van de bemanning dood waren. Andere voorbeeld is de gijzelingsactie van Checense rebellen in een theater op maar 3,5 km van het Kremlin. Bij de ontzettingsactie vallen minstens 115 doden onder de mensen die waren gegijzeld. Over deze gijzelingsactie komen diverse vragen aan bod in het boek: hoe kan het zijn dat de reddingsdiensten zo slecht waren voorbereid op het gebruik van het gas, hoe is de besluitvorming gelopen, wie was verantwoordelijk, waarom hebben de gijzelnemers het theater niet opgeblazen toen ze ontdekten dat er gas werd gebruikt (hier hadden ze minimaal 10 minuten de tijd voor), hoe kan het zijn dat een aantal gijzelnemers een paar maanden daarvoor nog in de gevangenis zaten?
Uit de beschrijving van deze gebeurtenissen wordt duidelijk dat Putin erg vertrouwde op de mensen om hem heen en je vraagt je af in hoeverre hij zelf de besluiten nam of dat de mensen om hem heen dit deden, he groot de invloed van de geheime dienst is. Ook de beschrijving van de gijzeling van schoolkinderen in Beslan, die eindigde met 330 doden, werpt dezelfde vragen op.
De beschrijving van geldelijke verrijking gaat het hele boek door. DE verrijking van de mensen om Putin heen is ongelofelijk. De kapitaalvlucht en omvang van de verrijking is onvoorstelbaar. Het US Bureau voor Economic Research schat dat meer dan 800 miljard is naar het buitenland weggevloeid sinds de ineenstorting van de Sovjet Unie, meer dan het vermogen van de inwoners van Rusland zelf. Ook de beschrijving van de crisis in de Oekraïne, de bezetting van de Krim, infiltratie in de kringen van Donald Trump, het komt allemaal uitvoerig aan bod.
De recente geschiedenis wordt uitvoerig beschreven, veel personen komen voor en transacties worden uitvoerig en redelijk droog beschreven. Dit maakt dat het boek interessant is, niet makkelijk leest en het is vooral veel.
Tijdens het lezen van het boek was er in de media een hoop te doen over de lage reserve gasvoorraden die we in Nederland hebben en de oplopende gasprijs. DE afhankelijkheid die we van Gazprom hebben stelt je niet gerust en na het lezen van dit boek maak ik mij ook geen illusie wie hiervan profiteren.