Aan het begin van 2022 heb ik voor mezelf de uitdaging gesteld om een boek te lezen uit ieder land van de EU. Het boek moet geschreven zijn in 2000 of later. De afgelopen tijd is de voortgang beperkt geweest. Dit heeft verschillende oorzaken:
- in een boek ben ik gestrand. Dit boek riep bij mij zoveel weerzin op dat ik niet de moed kon vinden om het uit te lezen;
- een boek kwam uiteindelijk niet door de ballotage heen;
- ik lees ook nog boeken die niet kwalificeren voor mijn EU-lees-challenge.
Het gevolg van dit alles is dat ik nu maar één land kan afvinken.
Voor Griekenland was ik van plan om Hitlers geheime dagboek van Charis Vlanvianos te klezen. Onder de indruk van de opkomst van de Griekse neo-nazistische partij Gouden Dagendraad heeft Charis Vlanvianos deze reconstructie van Hitlers dagboek geschreven in de tijd dat Hitler gevangen zat in de Landsberggevangenis van november 1923 tot en met 1924. Tijdens zijn gevangenschap heeft Hitler een dagboek bijgehouden, waarvan waarschijnlijk alleen Rudolf Hess op de hoogte is geweest. Hitler heeft later in gesprekken met medewerkers wel aan de dagboeken gerefereerd. In dit boek heeft Charis Vlanvianos geprobeerd het karakter, fobieën, haatgevoelens en obsessies van Hitler te reconstrueren op basis van allemaal verschillende bronnen. Wat mij betreft is hij hier heel goed in geslaagd. Het boek riep bij mij zoveel weerstand op, dat ik het niet heb uitgelezen.
In Wel of niet? stelde ik de vraag Wachten op het Westen van Nausicaa Marbe mee mocht doen aan mijn EU-lees-challenge. Nausicaa Marbe is vanuit Roemenië naar Nederland gevlucht en woont tegenwoordig in Nederland. Ze is columniste voor de telegraaf en heeft het boek geschreven in het Nederlands. In het boek vertelt ze over haar jeugd in Roemenië. Waarnemingen tijdens de pandemie en (intelligente) lock-down in Nederland associeert zij met herinneringen aan haar jeugd in Roemenië. Een hoofdstuk begint met een observatie van haar tijdens de pandemie en dit associeert zij vervolgens met gebeurtenissen uit haar jeugd in Roemenië. Door deze vorm lezen delen van het boek soms als columns.
In het boek kwam ik soms ook aparte vergelijkingen tegen, zoals
“Dat opgekropte zwijgen bleef steken in hun keel. Ze keken erbij alsof ze rottend fruit moesten eten.”
of
“Alsof je uit de smeltende rolprent van een beschadigde zwart-witfilm stapt en je je voor het eerst tussen kleuren begeeft, in ongeschonden beelden.”
Ze heeft het boek niet in het Roemeens geschreven, maar in het Nederlands. In het boek schrijft ze ook over het schrijvers die in een andere taal dan hun moedertaal schrijven. Wanneer ze samen met haar moeder op bezoek is bij Roemeense schrijvers in Duitsland schrijft ze
“Vrijwel niemand had de literaire overstap gemaakt naar het Duits en dat was een drukkende handicap. De schrijver die niet kan schrijven in de taal van de mensen tussen wie hij woont wordt een schim van wie hij ooit was.”
Omdat Nausicaa Marbe het boek in het Nederlands heeft geschreven, diskwalificeer ik haar op basis van het bovenstaande citaat voor mijn challenge als Roemeense bijdrage. Dit is een compliment, want hiermee beschouw ik haar niet als een Roemeense auteur maar als een Nederlandse auteur.
Zelfmoord is een boekje geschreven door de Franse auteur Édouard Levé. Het gaat over een vriend die om onduidelijke redenen zelfmoord heeft gepleegd. Bij de auteur roept deze zelfmoord veel vragen op en bijna 100 pagina’s lang onderzoekt de auteur deze vragen. Het is een apart boekje, maar met de kennis van nu had ik het in de bibliotheek laten liggen.
Gelezen:
- Denemarken: Dagen als gras van Jens Christian Grøndahl
- Duitsland: Het oude land van Dorte Hansen
- Frankrijk: Zelfmoord van Édouard Levé
- Italie: Het geluk van de wolf van Paolo Cognetti
- Tsjechie: Materiaal moeheid van Marek Sindelka
- Polen: Verdraaide tijd van Wlodzimierz Odojewski
Leesplannen:
- Bulgarije: Bogdan Rusev, Come to me
- Cyprus: Alex Michaelides, De stille Patient
- Estland: Ilmar Taska, Pobeda 1946; Rein Raud, The death of the perfect sentence
- Griekenland: Nikos Panayotopoulus, Handschrift
- Letland: Sandra Kalniete, Op dansschoenen in de siberische sneeuw
- Litouwen: Kristina Sabaliauskaite. Peters keizerin
- Roemenie: Mircea Cartarescu, De wetenden